تحمیل هزینه اضافی به خانوادهها با یک آییننامه
تحمیل هزینه اضافی به خانوادهها با یک آییننامهبا وجود تکذیب آموزش و پرورش درباره خبر ممنوعیت ادامه تحصیل دانش‌آموزان تجدیدی سال اول دبیرستان در رشته‌های نظری تعدادی از دانش‌آموزان، والدین، دبیران، مدیران مدرسه و معاونان و روسای مناطق در گفت‌وگو با «اعتماد» این خبر را تایید کردند. بر این اساس آموزش و پرورش به مدیران و مسوولان مدارس دستور داده بدین شیوه دانش‌آموزان را برای رفتن به هنرستان و رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش ترغیب کنند. آموزش و پرورش قصد دارد بر اساس تاکید برنامه پنجم توسعه، تا پایان این برنامه 50 درصد دانش‌آموزان را به سمت رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش سوق دهد. حمیدرضا حاجی بابایی وزیر آموزش و پرورش مدعی است تا دو سال اول اجرای برنامه ظرفیت آموزش و پرورش برای ورود به هنرستان‌های فنی و حرفه‌یی پر شده است و در حال حاضر تاکید وزارتخانه رسیدن به آمار 70 درصدی دانش‌آموزان هنرستانی است. در همین راستا مسوولان آموزش و پرورش برای رسیدن به آمار 70 درصدی، مطابق با روند شتابزده دنبال شده در دیگر برنامه‌ها و طرح‌های این وزارتخانه در دوره‌یی که گذشت، راهکارهایی همچون کاهش ظرفیت دبیرستان‌ها در رشته‌های نظری و ترغیب و اجبار دانش‌آموزان از طریق آیین‌نامه‌ها و بخشنامه‌ها برای تحصیل در هنرستان‌ها را در پیش گرفته‌اند. همچنین طی دو سال گذشته وزارت آموزش و پرورش مجوز استخدام 12 هزار نیروی انسانی در هنرستان‌های کشور را صادر کرده است تا آمار دانش‌آموزان مدارس فنی و حرفه‌یی از 312 هزار نفر در سال 89 به 316 هزار نفر در سال 91 و تعداد دانش‌آموزان کار و دانش از 362 هزار نفر به 368 هزار نفر در این مدت برسد. در همین مدت تعداد دانش‌آموزان دبیرستان‌های کشور حدود 100 هزار نفر کاهش داشته است.
جهت مراجعه به مرجع متن، یا عنوان اصلی، به پیوند فوق اشاره کنید
چندی پیش خبری مبنی بر دستور آموزش و پرورش به دبیرستان‌ها رسانه‌یی شد که براساس آن، اگر دانش‌آموزان اول دبیرستانی در امتحانات خرداد ماه نمره قبولی نیاورند، حق انتخاب رشته‌های نظری، شامل ریاضی و فیزیک، علوم انسانی و علوم تجربی، را ندارند. این خبر بلافاصله از سوی مسوولان آموزش وپرورش تکذیب شد، ابراهیم سحرخیز، معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش، تاکید کرد دانش‌آموزانی که در مقطع اول دبیرستان نتوانند نمره قبولی در درسی را بگیرند، فرصت جبران این نمره را در شهریور و مهرماه دارند. این دانش‌آموزان پس از امتحان و با کسب نمره قبولی می‌توانند به رشته‌های نظری ورود پیدا کنند. در این شرایط و با وجود تکذیب مسوولان، یک میلیون دانش‌آموز پایه اول دبیرستان با وجود آیین‌نامه‌یی که چندی پیش از سوی معاون و مسوولان مدرسه به آنها ابلاغ شده، همچنان نگران سرنوشت تحصیلی و شغلی‌شان هستند. هرچند همچنان تعداد زیادی از خانوادهها و والدین از این تصمیم جدید آموزش و پرورش اطلاعی ندارند. به گفته تعدادی از مسوولان مدارس تهران، این بخشنامه از سوی آموزش و پرورش سال گذشته نیز به آنها ابلاغ شده و تعدادی از دانش‌آموزان شهریورماه گذشته به این دلیل که سیستم آموزشی اجازه ثبت‌نام در رشته‌های نظری را به آنها نمی‌داد، ناچارا در رشته‌های کار و دانش و فنی وحرفه‌یی ثبت‌نام کرده‌اند. امسال نیز در جلسه مدیران مناطق آموزش و پرورش به صورت شفاهی خواسته شده دانش‌آموزان را با این شیوه به سمت رشته‌های کار و دانش و فنی و حرفه‌یی هدایت کنند.
رشد 50 درصدی کار و دانش با اجبار بود
یکی از مدیران دبیرستان‌های تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» درباره این خبر می‌گوید: «تکذیب کردن برای آموزش و پرورش کاری ندارد اما در جلسه‌یی که با مسوولان آموزش و پرورش منطقه داشتیم از ما خواستند بچه‌ها را به سمت رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش هدایت کنیم. به گفته او سهمیه و ظرفیت رشته‌های ریاضی، تجربی و انسانی پایین آورده شده و برنامه‌ریزی‌های مسوولان به سمت رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش است.» در همین زمینه معاون آموزش و پرورش یکی از مناطق تهران هم می‌گوید: «این موضوع را امسال به صورت بخشنامه برای ما نفرستادند اما در جلسات از ما خواستند به بچه‌ها این موضوع را اعلام کنید و از دو سه هفته پیش در تک تک کلاس‌های پایه اول این موضوع را به اطلاع دانش‌آموزان رسانده‌ایم.» به گفته او این روند سال گذشته نیز دنبال می‌شد و سیستم شهریورماه هدایت‌نامه تحصیلی برای رشته‌های نظری صادر نمی‌کرد و تنها دانش‌آموزانی که به صورت دستی و با مراجعه به اداره موضوع را پیگیری می‌کردند توانستند در رشته‌های نظری ادامه تحصیل دهند. بر این اساس تعداد زیادی از دانش‌آموزان و والدینی که این موضوع را پیگیری نکردند براساس هدایت نامه تحصیلی صادر شده به رشته‌های کار و دانش و فنی و حرفه‌یی رفتند. او ادامه می‌دهد: «سال گذشته وزیر اعلام کرد رشته‌های کار و دانش 40 تا 50 درصد رشد داشته است؛ درصورتی که این افزایش بدین ترتیب و اجباری بوده است.»رییس یکی از مناطق آموزش و پرورش نیز با بیان اینکه به ما اعلام کرده‌اند حق هیچ گونه مصاحبه‌یی ندارید، می‌گوید: «با وجود اینکه این موضوع در تلویزیون و رسانه‌ها از سوی آقای سحرخیز تکذیب شد اما از آبان ماه سال گذشته به ما ابلاغ شده بود.» در همین زمینه دبیر یکی از دبیرستان‌های تهران هم می‌گوید: «حدود دو هفته پیش در ساعت کلاس معاون مدرسه این موضوع را به دانش‌آموزان اعلام کرد و از آن زمان به بعد نگرانی دانش‌آموزان نسبت به امتحانات پایان سال بیشتر شده است.» به گفته او سال گذشته نیز دانش‌آموزانی که تجدیدی می‌آوردند سیستم اولویت اول رشته تحصیلی را برای آنها رشته‌های کار و دانش در نظر می‌گرفت. یکی دیگر از مدیران مدارس تهران نیز می‌گوید: «سیاست فعلی آموزش و پرورش تقویت رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش است. در حالی که امکانات لازم این رشته‌ها هنوز فراهم نیست.: به گفته او اگر زیرساخت‌های لازم برای تقویت این رشته‌ها فراهم باشد و بچه‌ها با میل و رغبت خودشان به سمت این رشته‌ها بروند سیاست درستی است اما اجبار تاثیر منفی دارد. مدیر یکی دیگر از مناطق تهران نیز می‌گوید: «سال گذشته نیز ما چنین روندی را برای پر کردن هنرستان‌ها داشتیم و آن زمان هم اگر دانش‌آموزی حتی یکی از دروس را شهریور امتحان می‌داد باید هنرستان می‌رفت.» به گفته او در آن زمان یکسری مخالفت‌ها و اعتراضاتی از سوی والدین شد اما فقط دانش‌آموزانی که شخصا پیگیری کردند مشکل‌شان حل شد. به گفته او «در کمیسیون آموزش مجلس هم مخالفت‌هایی در این زمینه شد. به همین دلیل امسال نه به صورت بخشنامه اما از ما خواسته شد این موضوع را پیگیری کنیم.»
افزایش هزینه کلاس‌های خصوصی
با وجود بی‌اطلاعی بخش زیادی از والدین از این برنامه آموزش و پرورش، تعدادی از آنها این روزها در تب و تاب گرفتن کلاس خصوصی برای فرزندان‌شان هستند. یکی از والدین می‌گوید مجبور شده است هزینه زیادی را صرف کلاس‌های خصوصی برای چهار درس سرنوشت‌ساز فرزندش بکند. تعداد دیگری از والدین نیز در گفت‌وگو با «اعتماد» با ابراز نگرانی نسبت به این شیوه انتخاب رشته از فشرده بودن امتحانات امسال و افزایش هزینه کتاب‌های کمک آموزشی و کلاس‌های خصوصی گله‌مندند. یکی دیگر از والدین دانش‌آموزان هم می‌گوید با شنیدن این خبر از دو هفته پیش بیش از نصف حقوق این ماهش را صرف هزینه کلاس‌های خصوصی فرزندش کرده است. تعدادی از دانش‌آموزان اول دبیرستانی نیز از استرس و نگرانی این روزهای دانش‌آموزان می‌گویند. به گفته یکی از این دانش‌آموزان معاون مدرسه دو هفته پیش تاکید کرد دانش‌آموزانی که تجدیدی بیاورند به رشته‌های نظری نمی‌توانند بروند و این موضوع استرس بچه‌ها را برای امتحانات بیشتر کرده است. یکی دیگر از دانش‌آموزان سال اول دبیرستان نیز می‌گوید: «اوایل سال تحصیلی به ما گفته بودند که اگر خرداد قبول نشویم بالاجبار باید رشته‌های کار و دانش را انتخاب کنیم. این در حالی است که بسیاری از رشته‌های کار و دانش رشته‌های خوبی نیستند و بسیاری از دانش‌آموزان هم کشش و توانایی این رشته‌ها را ندارند.»
دل پر مدیران مدارس دولتی
اما اگرچه این شیوه آموزش و پرورش برای افزایش ظرفیت رشته‌های فنی و حرفه‌یی و کار و دانش نگرانی خانوادهها و دانش‌آموزان را به دنبال داشته است اما دل پر مدیران مدارس دولتی این روزها بیشتر از سرانه واریز نشده مدارس، قبض‌های آب و برق و گاز، حق الزحمه‌ها و اضافه‌کاری‌های پرداخت نشده و وعده و وعیدها و قول‌های مسوولان آموزش و پرورش است که درحد حرف باقی مانده است. یکی از این مدیران در این زمینه می‌گوید: «هیچ پولی برای هدیه روز معلم امسال در اختیار ما قرار نگرفت. سندیکاها و تشکل‌ها هم دست‌شان به جایی نمی‌رسد. حق‌الزحمه سال گذشته امتحانات نهایی هنوز پرداخت نشده و امسال برای امتحانات به مشکل می‌خوریم. تنها کاری که فعلا برای ما انجام دادند این بوده که معاونت پشتیبانی اعلام کرد فعلا قبض آب و برق و گاز را پرداخت نکنیم.»مدیر یکی دیگر از دبیرستان‌های تهران هم می‌گوید: «اضافه‌کاری مدیران و معاونان از خرداد ماه سال گذشته حذف شده است. اگر آموزش و پرورش بودجه ندارد چرا در تعطیلات عید امسال 400 تا 600 هزار تومان بن به کارمندان داخل وزارتخانه و حوزه‌های ستادی پرداخت کرد. و به حدود سه الی چهار هزار نفر از کارمندان داخلی هم حدود 300 هزار تومان پول داده است.» مدیر دیگری از مشکلات بیمه‌یی فرهنگیان می‌گوید: «قیمت و سهم بیمه طلایی معلمان افزایش پیدا کرده و به 23 هزار و 500 تومان رسیده است. آموزش و پرورش هم بیش از یک سال است به تعهداتش عمل نکرده و حق بیمهاش را پرداخت نکرده است. او ادامه می‌دهد: «از طرفی بیمه فرهنگیان کارایی ندارد و سرانه مدارس را هم امسال پرداخت نکرده‌اند. از داخل خود وزارتخانه به ما اجحاف می‌شود. 150 هزار تومان کمکی را هم که هر سال به ما کمک می‌کردند امسال محدود کردند به 60-50 هزار تومان اجناسی که با تاخیر داده شد.» خواسته این مدیر مدرسه از مسوولان آموزش و پرورش این است که کمتر صحبت کنند و بیشتر عمل کنند. در حال حاضر براساس گزارش بانک مرکزی از تعداد دانش‌آموزان کشور در سال 91-90 دو میلیون و 273 هزار نفر در دبیرستان‌ها و 684 هزار نفر در هنرستان‌های فنی و حرفه‌یی مشغول تحصیل هستند. بررسی آمار سال‌های گذشته بیانگر رشد تعداد دانش‌آموزان هنرستانی و کاهش دانش‌آموزان رشته‌های نظری است.
تهیه وَ تدوین : عـبـــد عـا صـی