در دوران بـــرزخی ...

برای مرجع روی عنوان کلیک کنید

  از زمان کودتای 28 مرداد سال 32 به این سو، حتی یک بار هم انتخابات واقعی در کشور برگزار نشده بود.  مجالس شورای ملی و سنا عملا در طی آن 25 سال پر می‌شد از نمایندگان و سناتورهایی که به جز تملق و تملق و باز هم تملق نسبت به شاه هنر دیگری نداشتند. در قطعنامه‌های راهپیمایی‌های میلیونی تاریخی که نهایتا منجر به سقوط رژیم شاه شد علت نارضایتی مردم از رژیم شاه و خواسته‌شان منعکس است. در کمتر قطعنامه‌ای بود که خواسته‌هایی همچون آزادی زندانیان سیاسی، بازگشت تبعیدشدگان به کشور و از جمله و مهم‌تر از همه مرحوم امام خمینی، لغو سانسور، توقف شکنجه، آزادی مطبوعات، انتخاب آزاد و خواسته‌هایی از این دست وجود نداشه باشد.

صادق زیباکلام در یادداشتی با عنوان«انقلاب اسلامی برای چه بود؟» در روزنامه شرق نوشت:

*هر سال به مناسبت 12 بهمن و ورود تاریخ‌ساز مرحوم امام خمینی به میهن و آغاز دهه فجر، حجم گسترده‌ای از برنامه‌های ویژه به مناسبت سالگرد پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی تهیه می‌شود اما به جای پرداختن به موضوع اصلی، اینکه دلیل یا دلایل اصلی که مردم ایران از رژیم پیشین نارضایتی داشتند و نهایتا نیز علیه آن طغیان کردند چه بود، بیشتر پرداخته می‌شود به یکسری موضوعات که جنبه شعاری و تبلیغی و بعضا خطی و جناحی دارند.

*این درست است که از دید مردم ایران، رژیم شاه مستقل نبود و به قدرت‌های غربی و بالاخص به آمریکا و انگلستان وابسته بود. این درست است که بسیاری از مردم ایران از نزدیکی رژیم شاه با اسراییل ناراضی بودند. این درست است که مردم ایران، رژیم شاه را از منظر پیشرفت‌های اقتصادی، عدالت اجتماعی، برابری و رشد و توسعه ملی موفق نمی‌دانستند. این درست است که شکاف عمیقی میان درک و باورهای رژیم شاه از واقعیت‌های جامعه ایران با آنچه که بخش گسترده‌ای از مردم تصور می‌کردند به وجود آمده بود اما و در عین حال اسباب و علل دیگری هم بودند که باعث نارضایتی مردم از رژیم شاه شده بود این اسباب و علل دقیقا همان است که در مناسبت‌های دهه فجر و برنامه‌های سالانه بزرگداشت پیروزی انقلاب اساسا به آنها اشاره‌ای نمی‌شود.

*واقعیت این است که رفتار سیاسی رژیم شاه باعث به وجود آمدن بیشترین نارضایتی و مخالفت‌ها شده بود. وجود بیش از 50هزار زندانی سیاسی در ماه‌های مقارن با پیروزی انقلاب را باید مهم‌ترین دلیل نارضایتی مردم از رژیم شاه بدانیم. از نظر پایگاه اجتماعی و طبقاتی، بسیاری از آنان تعلق به طبقه متوسط شهری و بالای متوسط داشتند. کسر قابل توجهی از آنان را دانشجویان، نویسندگان،‌ هنرمندان‌، روحانیون و بازاری‌ها تشکیل می‌دادند. این فقط شمار بالای زندانیان سیاسی در رژیم شاه نبود که باعث سوءشهرت آن رژیم شده بود. کمتر زندانی سیاسی‌ای بود که هنگام بازداشت مورد شکنجه جدی قرار نمی‌گرفت.

*در سال‌های مقارن با انقلاب، رژیم شاه از نظر نقض حقوق بشر و بدرفتاری با زندانیان سیاسی، یکی از بدنام‌ترین رژیم‌ها در جهان بود. حتی یک روزنامه مستقل از حکومت در ایران چاپ نمی‌شد.

*از زمان کودتای 28 مرداد سال 32 به این سو حتی یک بار هم انتخابات واقعی در کشور برگزار نشده بود. مجالس شورای ملی و سنا عملا در طی آن 25 سال پر می‌شد از نمایندگان و سناتورهایی که به جز تملق و تملق و باز هم تملق نسبت به شاه هنر دیگری نداشتند. در قطعنامه‌های راهپیمایی‌های میلیونی تاریخی که نهایتا منجر به سقوط رژیم شاه شد علت نارضایتی مردم از رژیم شاه و خواسته‌شان منعکس است. در کمتر قطعنامه‌ای بود که خواسته‌هایی همچون آزادی زندانیان سیاسی، بازگشت تبعیدشدگان به کشور و از جمله و مهم‌تر از همه مرحوم امام خمینی، لغو سانسور، توقف شکنجه، آزادی مطبوعات، انتخاب آزاد و خواسته‌هایی از این دست وجود نداشه باشد.

*خیل عظیم مردمی که در راهپیمایی‌های میلیونی دوران انقلاب شعار حکومت اسلامی می‌دادند و در رفراندم 12 فروردین 58، بالغ بر 98.2 درصدشان به جمهوری اسلامی رای دادند، میان اسلام، حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی با یک نظام آزاد و دموکراتیک، نظامی که از نظر سیاسی نقطه مقابل رژیم شاه بود، تمایز و تضادی نمی‌دیدند. به زعم 98.2 درصد از مردم ایران در دوران انقلاب، اسلام از این ظرفیت و توانایی برخوردار بود تا به جای رژیم مستبد و دیکتاتوری محمدرضا پهلوی، رژیمی دموکراتیک و آزاد در ایران برپا کند.