مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا، تا کِی؟
بسم الله الرحمن الرحیم
مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا، تا کِی؟
جهت مراجعه به مرجع متن، یا عنوان اصلی، به پیوند فوق اشاره کنید
روزنامه شهروند: آخرین آمار وزارت بهداشت از مرگهای ناشی از آلودگی هوا حکایت از این دارد که در سال 95، 20هزار مرگ مرتبط با آلودگی هوا در کشور ثبت شده که سهم تهرانیها از این ماجرا، 5هزار مرگ بوده است. این آمار درحالی اعلام میشود که پاییز امسال، میزان مرگ ناشی از آلودگی هوا در سال 94، 12هزار و 897 نفر عنوان شد که در مقایسه با آمار جدید، نشان از افزایش هفتهزار و 103 موردی دارد. آبانماه امسال بود که سرپرست گروه سلامت هوای وزارت بهداشت، آمار قربانیان آلودگی هوا در سال 94 را اعلام کرد.
به گفته عباس شاهسونی، قربانیان آلودگی هوا، معمولا مبتلایان بیماریهای قلبی و عروقی بودند که بیماری آنها از طریق حضور مکرر در فضای آزاد تشدید و منجر به مرگ آنها میشود. با اینهمه، به گفته سرپرست گروه سلامت هوای وزارت بهداشت، میانگین غلظت ذرات از سال 92 تا سال 94 از مقدار 39میکروگرم به 31,7میکروگرم کاهش پیدا کرده اما میانگین غلظت آلایندهها نسبت به استاندارد جهانی سهبرابر است.
آمار جدید مرگومیر ناشی از آلودگی هوا را علیرضا رییسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت دیروز اعلام کرد و گفت که: «مردم باید این آمارها را بدانند.» او در ادامه درباره آمارگیری موارد مرگهای مرتبط با آلودگی هوا، توضیح بیشتری داد: «براساس فرمول سازمان بهداشت جهانی، میزان مرگ سالانه و آلایندگیها، تعداد روزهای هوای پاک و... برای به دست آوردن آمار مرگ منتسب به آلودگی هوا مورد توجه قرار میگیرد.»
به گفته این مسئول در وزارت بهداشت، کلانشهرهای کشور، امروز درگیر آلودگی هوا هستند: «ما باید به خودرو، بنزین سالم و وسایل نقلیه عمومی دسترسی داشته باشیم. وزارت بهداشت هم باید بتواند سلامتی مردم را رصد و گزارش کند. به همین دلیل باید بتوانیم مرگهای منتسب به آلودگی هوا را استخراج کنیم و بتوانیم در وضع هشدار، با دستگاههای مسئول همکاری کنیم.»
50 تا 57 هزار مرگ به دلیل مصرف سیگار
به گزارش ایسنا، موضوع بعدی که معاون وزیر بهداشت، در این نشست مورد توجه قرار داد، مصرف سیگار بود. آمار مصرف سیگار و مرگهای ناشی از آن در کشور نگرانکننده است، بهطوری که به گفته رییسی، هر سال، 50 تا 55میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف میشود و حدود 50 تا 57هزار مرگ مرتبط با مصرف سیگار، گزارش شده است. براساس آنچه این مسئول در وزارت بهداشت اعلام کرده، این میزان مصرف دخانیات، سالانه 20 تا 30هزارمیلیارد تومان برای نظام سلامت هزینه دارد.
حالا رییسی به تمهیداتی اشاره کرد که میتواند مصرف سیگار را کنترل کند: «سال 85 مصوب شد که مالیات بر سیگار بهویژه بر خردهفروشی سالیانه 10درصد افزایش پیدا کند، اما درحال حاضر به جز افغانستان، ایران پایینترین مالیات بر سیگار را دارد.
سازمان بهداشت جهانی تأکید کرده، ایران در زمینه بیماریهای غیرواگیر به خوبی فعالیت میکند، اما ما را زیر سوال میبرد که چرا کمترین مالیات بر سیگار را داریم. ترکیه 84درصد مالیات بر خردهفروشی سیگار دارد، اما این رقم در ایران کمتر از 10درصد است.» به گفته رییسی، به دلیل اجرانشدن این قانون، سالانه 3 تا 4هزارمیلیارد تومان به جیب دلالان میرود.
او این پرسش را مطرح کرد که «آیا به دلیل سودجویی برخی از افراد باید سالیانه 20 تا 30هزارمیلیارد تومان به نظام سلامت هزینه تحمیل شود؟ «لابیگریهایی که در این زمینه وجود دارد، باعث میشود مالیات بر سیگار پایین بماند. از سوی دیگر، یکی از مشکلات ما این است که به دلیل مالیات پایین بر خردهفروشی سیگار، دسترسی برای جوانان بیشتر شده است. بررسیها نشان میدهد که افزایش مالیات سیگار منجر به کاهش قاچاق آن میشود. برخی میگویند؛ افزایش این مالیات، قاچاق را افزایش میدهد، درحالی که میتوان از محل این مالیاتها، سالی 12هزارمیلیارد تومان درآمد داشت.» موضوع دیگری که معاون وزیر بهداشت به آن اشاره کرد، مصرف قلیان بود: «بررسیهای ما نشان داده که درحال حاضر، سن مصرف قلیان در دختران به 14سال رسیده، دلیل آن هم دسترسی راحت آن است.»
وضع مراکز بهداشتی، محور دیگر پرسش خبرنگاران و توضیح معاون وزیر بهداشت بود: «ما برنامهریزی کردهایم تا زیرساختهای شهری را تکمیل کنیم. امکان ندارد در سطح کشور روستایی پیدا کنید که خانه بهداشت نداشته باشد. امروز به ازای هر 5هزار نفر، یک مرکزدرمانی و به ازای 12 تا 15هزار نفر، یک مرکز بهداشتی و درمانی شبانهروزی وجود دارد. به ازای 12500نفر نیز یک پایگاه سلامت و برای هر 20 تا 50هزار نفر یک مرکز جامع سلامت طراحی شده است. براین اساس، دوهزار و 250 مرکز خدمات سلامت جامع شهری و 5200 پایگاه بهداشتی تجهیز شده تا بتوانیم پوشش شبکه بهداشت شهری را تأمین کنیم.»
تجهیز 90درصد بیمارستانها به دستگاه بیخطرسازی پسماندهای پزشکی، خبری بود که رییسی آن را اعلام کرد، با این توضیح که: «سال گذشته بیش از یکمیلیون و 235هزار بازدید از اماکن عمومی صورت گرفت و 55هزار و 260 مرکز متخلف به دستگاه قضائی معرفی شدند.
درحالی که در سال 92 هم 7هزار و 520 تماس با سامانه 190 بهداشت عمومی انجام شده اما در 7ماهه اول امسال، این عدد به 172هزار رقم رسید. ما گسترش و تقویت دفاتر سلامت و سامانه 190 را جزو برنامههای خود قرار دادیم.» رییسی در ادامه به تفاهمنامه معاونت بهداشت با سازمان غذا و دارو و جهاد کشاورزی برای کنترل میزان سموم باقیمانده در 6 محصول کشاورزی اشاره کرد: «قرار است از سال آینده میزان سموم کشاورزی در سیب، خیار و گوجه گلخانهای، پرتقال، سیبزمینی و پیاز کنترل شود. به این ترتیب برنامهریزی میکنیم که بتوانیم محصولات را با اطمینان بیشتری به مردم ارایه کنیم.»
این مسئول در وزارت بهداشت در ادامه به غربالگری بیماریها اشاره کرد و درباره بیماری تیرویید گفت: «برای 97درصد نوزادان، غربالگری تیرویید انجام شده است. در سهسال گذشته هم یکمیلیون و 400هزار نوزاد شناسایی شدند که از این میان 3500 نوزاد کمکاری تیرویید داشتند و درمان شدند. اگر کمکاری تیرویید درمان نشود، قطعا باعث عقبماندگی نوزاد خواهد شد.» او اجرای برنامه خطرسنجی بیماریهای قلبی و عروقی در روستاها و شهرهای زیر 20هزار نفر را مورد توجه قرار داد: «این برنامه جزو خدمات مراکز بهداشتی قرار گرفته است و به «ایراپن» شناخته میشود. در این برنامه، دیابت، فشارخون، بیماریهای قلبی، بیماری تنفسی و سه سرطان روده بزرگ، دهانه رحم و پستان غربالگری میشوند. این سه سرطان قابل پیشگیری هستند.
ویروس اچپیوی نیز میتواند باعث عفونت و سرطان دهانه رحم در زنان شود. به همین دلیل در آینده غربالگری اچپیوی راهاندازی میشود.» او به ثبت اطلاعات دقیق ابتلا به سرطان برای نخستینبار در کشور اشاره کرد: «این اطلاعات مربوط به آمار ابتلا به سرطان در سال 93 است و قرار است در نیمه اول سال 97 اطلاعات سال 94 و در نیمه دوم آن اطلاعات سال 95 منتشر شود. تا پایان سال آینده نیز، به استانداردهای اطلاعرسانی ثبت این بیماری میرسیم.
ما بعد از پیداکردن توزیع شیوع سرطانها، باید عوامل خطر آن را پیدا کرده و به دنبال کنترل آن برویم.» به گفته او، میزان ابتلا به سرطان در ایران از میانگین جهانی پایینتر است: «تاکنون بیش از 300هزار مورد سرطان در کشور شناسایی شده و طبق اطلاعات ثبت سرطان، 109هزار نفر در سال 93 به این بیماری مبتلا شدهاند.» براساس اعلام این مسئول در وزارت بهداشت، تمام دانشآموزانی که به مقطع متوسطه میروند، میتوانند به صورت رایگان برای دریافت خدمات دندانپزشکی به 4100 مرکز که برای این کار انتخاب شدهاند، مراجعه کنند. 60درصد این جمعیت معادل 700هزار نفر پوسیدگی دندان دارند.
مراقبان بهداشت در مدارس آنها را شناسایی میکنند و در لیست دندانپزشکان قرار میدهند. اگر اجرای این برنامه موفق بود، بعد از مدتی سطوح بالاتر نیز تحت پوشش قرار میگیرند. او در بخش دیگری از صحبتهایش ادامه داد: «90درصد مردم مشکلات دندانپزشکی دارند و 20درصد پرداختی از جیب آنها، به خاطر خدمات دندانپزشکی است. بنابراین ما حوزه پیشگیری را انتخاب کردیم و دو گروه نوجوان زیر 14سال و مادران باردار و شیرده را انتخاب کردیم. براساس تفاهمنامهای که با آموزشوپرورش امضا شده، تاکنون 12میلیون خدمت وارنیش فلوراید برای 6میلیون دانشآموز انجام شده است. یکمیلیون خدمت ترمیمی و 50هزار خدمت فیشورسیلانت نیز برای گروه سنی زیر 14سال انجام شده است.»
به گفته او، سال گذشته معادل هزارمیلیارد تومان خدمات پزشکی به افراد هدف در مناطق با جمعیت کمتر از 20هزار نفر ارایه شده و درحال حاضر 4100 واحد دندانپزشکی آماده ارایه خدمت در این زمینه است. 1200 دندانپزشک نیز در روستاها نیز مشغول و 1100نفر نیز در شبکه بهداشت و درمان مشغول فعالیت هستند. او ادامه داد: «شاخص NFT که مربوط به پوسیدگی، از دستدادن و پرکردن، پیش از اجرای این طرح 2.9 درجمعیت 12سالهها بود که درحال حاضر به 1.84 رسیده است. قرار است سال 97 سراغ کودکان زیر 6ساله در کشور برویم و خدمت وارنیش فلوراید را برای آنها در خانه بهداشت انجام دهیم.»
تهیه وَ تدوین: عـبـــد عـا صـی